มาตรการลดค่าธรรมเนียมจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมสำหรับที่อยู่อาศัย ปี 2566

มาตรการลดค่าธรรมเนียมจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมสำหรับที่อยู่อาศัย ปี 2566

            รัฐบาล กำหนดมาตรการลดค่าธรรมเนียมจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมสำหรับที่อยู่อาศัย ปี 2566 โดยลดค่าจดทะเบียนการโอนอสังหาริมทรัพย์จากร้อยละ 2 เหลือร้อยละ 1 และลดค่าจดทะเบียนการจำนองอสังหาริมทรัพย์จากเดิม ร้อยละ 1 เหลือร้อยละ 0.01

            สำหรับการซื้อขายที่อยู่อาศัย ได้แก่ บ้านเดี่ยว บ้านแฝด บ้านแถว อาคารพาณิชย์ และห้องชุด (ทั้งบ้านมือ 1และมือ 2) เฉพาะที่มีราคาซื้อขายและราคาประเมินทุนทรัพย์ไม่เกิน 3 ล้านบาท และวงเงินจำนองไม่เกิน 3 ล้านบาท ต่อสัญญา

            ทั้งนี้ เฉพาะการจดทะเบียนที่ดำเนินการภายในวันที่กฎกระทรวงนี้มีผลใช้บังคับตั้งแต่ 3 มกราคม – 31 ธันวาคม 2566

สรุปหลักเกณฑ์และแนวทางปฏิบัติ

       การเรียกเก็บค่าธรรมเนียมจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรมการโอนและการจํานองอสังหาริมทรัพย์หรือห้องชุด ตามมาตรการลดค่าธรรมเนียมจดทะเบียนสิทธิและนิติกรรม สําหรับที่อยู่อาศัย ปี 2566 ตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 20 ธันวาคม พ.ศ. 2565

1.เจตนารมณ์

  • เพื่อสนับสนุนให้ประชาชนมีที่อยู่อาศัยเป็นของตนเอง และเสริมสร้างความเข้มแข็งให้แก่ธุรกิจอสังหาริมทรัพย์

2.การบังคับใช้

3. หลักเกณฑ์ผู้ซื้อ

  • ต้องเป็นบุคคลธรรมดาสัญชาติไทยเท่านั้น

4. หลักเกณฑ์เกี่ยวกับอสังหาริมทรัพย์

4.1 ราคาซื้อขายและราคาประเมินทุนทรัพย์ และวงเงินจํานองอสังหาริมทรัพย์

    • ราคาซื้อขายและราคาประเมินทุนทรัพย์ไม่เกิน 3 ล้านบาท ต่อสัญญา
    • วงเงินจํานองไม่เกิน 3 ล้านบาท ต่อสัญญา กรณีการจํานองต้องเป็นการจดทะเบียนจํานอง ที่สืบเนื่องมาจากการจดทะเบียนซื้อขายอสังหาริมทรัพย์หรือห้องชุด อันได้รับลดค่าธรรมเนียมตามมาตรการฯ และจดทะเบียนจํานองในคราวเดียวกันเท่านั้น
    • กรณีซื้อขาย โดยมีราคาซื้อขายและราคาประเมินทุนทรัพย์เกินกว่า 3 ล้านบาท ต่อสัญญา ต้องเสียค่าธรรมเนียมตามปกติทั้งหมด และกรณีจํานองอันเนื่องมาจากการซื้อขาย โดยมีวงเงินจํานองเกินกว่า 3 ล้านบาท ต่อสัญญา ต้องเสียค่าธรรมเนียมจํานองตามปกติทั้งหมด

4.2 ประเภทอสังหาริมทรัพย์และหลักเกณฑ์

4.2.1 กรณีอาคารที่อยู่อาศัยหรืออาคารพาณิชย์

ลดค่าธรรมเนียมสําหรับ

        1. การโอน (ซื้อขาย) อย่างเดียว
        2. การโอน (ซื้อขาย) แล้ว จํานองในคราวเดียวกัน

หลักเกณฑ์

        1. ต้องเป็นอาคารที่อยู่อาศัยประเภทบ้านเดี่ยว บ้านแฝด หรือบ้านแถว (รวมถึงห้องแถวและตึกแถวด้วย) หรืออาคารพาณิชย์
        2. กรณีขายและจํานองเฉพาะอาคารได้รับลด ตามมาตรการ
        3. ได้ลดทั้งกรณีอาคารมือหนึ่งและมือสอง

4.2.2 กรณีที่ดินพร้อมอาคารที่อยู่อาศัยหรืออาคารพาณิชย์

ลดค่าธรรมเนียมสําหรับ

        1. การโอน (ซื้อขาย) อย่างเดียว
        2. การโอน (ซื้อขาย) แล้ว จํานองในคราวเดียวกัน

หลักเกณฑ์

        1. ต้องเป็นที่ดินพร้อมอาคารที่อยู่อาศัยประเภท บ้านเดี่ยว บ้านแฝด หรือบ้านแถว (รวมถึงห้องแถว และตึกแถวด้วย) หรืออาคารพาณิชย์
        2. กรณีขายและจํานองที่ดินพร้อมอาคาร ได้รับลด ทั้งที่ดินและอาคาร
        3. กรณีขายที่ดินหลายแปลงพร้อมอาคารดังกล่าว ในสัญญาฉบับเดียวกัน จะได้รับลดค่าธรรมเนียม เฉพาะที่ดินแปลงที่เป็นที่ตั้งอาคารเท่านั้น ส่วนแปลงที่เป็น
          ที่ดินเปล่า แม้ขายรวมกันก็ไม่ได้รับลดค่าธรรมเนียม
        4. กรณีขายที่ดินพร้อมอาคารดังกล่าว โดยขายรวมกับ อาคารหรือสิ่งปลูกสร้างอื่นนอกจากประเภทที่กําหนดไว้ ในกฎกระทรวงฯ ในสัญญาฉบับเดียวกัน จะได้รับลด ค่าธรรมเนียมเฉพาะที่ดินพร้อมอาคารตามประเภทที่กําหนดไว้ ในกฎกระทรวงฯ เท่านั้น ส่วนอาคารหรือสิ่งปลูกสร้างอื่น แม้ขายรวมกันก็ไม่ได้รับลดค่าธรรมเนียม
        5. ลดให้ทั้งกรณีที่ซื้อจากผู้จัดสรรที่ดินตามกฎหมาย ว่าด้วยการจัดสรรที่ดิน และกรณีซื้อจากบุคคลธรรมดา หรือนิติบุคคลที่มิใช่ผู้จัดสรรที่ดินฯ
        6. ได้ลดทั้งกรณีอาคารมือหนึ่งและมือสอง
        7. ที่ดินเปล่าไม่ได้รับลดค่าธรรมเนียม

4.2.3 กรณีห้องชุดตามกฎหมายว่าด้วยอาคารชุด

ลดค่าธรรมเนียมสําหรับ

          • การโอน (ซื้อขาย) อย่างเดียว
          • การโอน (ซื้อขาย) แล้วจํานอง ในคราวเดียวกัน

หลักเกณฑ์

          1. ต้องเป็นห้องชุดในอาคารชุดที่จดทะเบียนนิติบุคคล อาคารชุดตามพระราชบัญญัติอาคารชุด พ.ศ. 2522
          2. ลดให้ทั้งกรณีที่ซื้อจากผู้ประกอบการอาคารชุด และกรณีซื้อจากบุคคลธรรมดาหรือนิติบุคคลที่มิใช่
            ผู้ประกอบการอาคารชุด
          3. ได้ลดทั้งกรณีห้องชุดมือหนึ่งและมือสอง

5. การเรียกเก็บค่าธรรมเนียม

5.1 ค่าธรรมเนียมการโอนอสังหาริมทรัพย์

    • การจดทะเบียนโอนซื้อขายอสังหาริมทรัพย์ที่เป็น อาคารที่อยู่อาศัยประเภทบ้านเดี่ยว บ้านแฝด หรือบ้านแถว หรืออาคารพาณิชย์ หรือที่ดินพร้อมอาคารดังกล่าว หรือ ห้องชุด
    • มีราคาซื้อขายและราคาประเมินทุนทรัพย์ไม่เกิน 3 ล้านบาท ต่อสัญญา
    • ได้รับลดค่าธรรมเนียม จากร้อยละ 2 ของราคาประเมินทุนทรัพย์ เหลือร้อยละ 1 ของราคาประเมินทุนทรัพย์

ตัวอย่างเช่น

      • นาย ก ขายที่ดินพร้อมบ้านแฝดให้แก่นาย ข โดยมีราคาซื้อขาย 3,000,000 บาท และมีราคาประเมินทุนทรัพย์ 3,000,000 บาท กรณีดังกล่าวอยู่ในหลักเกณฑ์ได้รับลดค่าธรรมเนียม
      • นางสาว ค ขายอาคารพาณิชย์ให้แก่นางสาว ง โดยมีราคาซื้อขาย 2,900,000 บาท และมีราคาประเมินทุนทรัพย์ 2,700,000 บาท กรณีดังกล่าวอยู่ในหลักเกณฑ์ได้รับลดค่าธรรมเนียม
      • นาง จ ขายห้องชุดให้แก่นาง ฉ โดยมีราคาซื้อขาย 2,800,000 บาท และมีราคาประเมินทุนทรัพย์ 2,900,000 บาท กรณีดังกล่าวอยู่ในหลักเกณฑ์ได้รับลดค่าธรรมเนียม
      • นาย ช ขายตึกแถวให้แก่นางสาว ญ โดยมีราคาซื้อขาย 3,500,000 บาท และมีราคาประเมินทุนทรัพย์ 2,900,000 บาท กรณีดังกล่าวไม่อยู่ในหลักเกณฑ์ได้รับลดค่าธรรมเนียม
      • นาง ท ขายที่ดินพร้อมบ้านเดี่ยวให้แก่นาย ด โดยมีราคาซื้อขาย 2,900,000 บาท และมีราคาประเมินทุนทรัพย์ 3,100,000 บาท กรณีดังกล่าวไม่อยู่ในหลักเกณฑ์ได้รับลดค่าธรรมเนียม

5.2 ค่าธรรมเนียมการจํานอง

    • การจดทะเบียนจํานองอสังหาริมทรัพย์หรือห้องชุดที่จะได้รับลดค่าธรรมเนียม จะต้องเป็นการจํานองที่สืบเนื่องมาจากการซื้อขายอสังหาริมทรัพย์หรือห้องชุดที่ได้รับลดค่าธรรมเนียมตามมาตรการนี้ในคราวเดียวกันเท่านั้น
    • โดยวงเงินจํานองต้องไม่เกิน 3 ล้านบาท ต่อสัญญา
    • ได้รับลดค่าธรรมเนียม จากร้อยละ 1 ของวงเงินจํานอง เหลือร้อยละ 0.001 ของวงเงินจํานอง

ตัวอย่างเช่น

      • นาย ต ขายที่ดินสองแปลงพร้อมบ้านเดี่ยวหนึ่งหลังซึ่งปลูกอยู่บนที่ดินดังกล่าว (บ้านเดี่ยวหนึ่งหลังปลูกคร่อมอยู่บนที่ดินสองแปลง) ให้แก่นาย ถ ซึ่งทําสัญญาขายรวมในฉบับเดียวกัน โดยที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้าง ทั้งหมดมีราคาซื้อขายและราคาประเมินทุนทรัพย์ 3,000,000 บาท และมีวงเงินจํานอง 3,000,000 บาท กรณีดังกล่าวอยู่ในหลักเกณฑ์ได้รับลดค่าธรรมเนียมทั้งกรณีซื้อขายและกรณีจํานอง
      • นาง ธ ขายที่ดินหนึ่งแปลงพร้อมบ้านเดี่ยวสองหลัง หรือขายที่ดินหนึ่งแปลงพร้อมบ้านเดี่ยวสามหลัง ให้แก่นาง น ซึ่งแต่ละกรณีดังกล่าวข้างต้นได้ทําสัญญาขายรวมในฉบับเดียวกัน และที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้างทั้งหมด มีราคาซื้อขายและราคาประเมินทุนทรัพย์ 2,800,000 บาท และมีวงเงินจํานอง 2,900,000 บาท กรณีดังกล่าวอยู่ในหลักเกณฑ์ได้รับลดค่าธรรมเนียมทั้งกรณีซื้อขายและกรณีจํานอง
      • นางสาว บ ขายที่ดินพร้อมอาคารพาณิชย์ โดยขายรวมกับสิ่งปลูกสร้างอื่นนอกจากประเภท ที่กําหนดไว้ในกฎกระทรวงฯ เช่น โรงเลี้ยงสัตว์ โรงเพาะเห็ด โกดังเก็บสินค้า อาคารสํานักงาน หรือโรงงาน หรือกรณีขายรวมกับที่ดินเปล่าหลายแปลง ให้แก่นางสาว ผ ซึ่งแต่ละกรณีดังกล่าวได้ทําสัญญาขายรวมในฉบับเดียวกัน โดยที่ดินพร้อมสิ่งปลูกสร้างทั้งหมดมีราคาซื้อขายและราคาประเมินทุนทรัพย์ 2,700,000 บาท และมีวงเงินจํานอง 2,700,000 บาท กรณีดังกล่าวอยู่ในหลักเกณฑ์ได้รับลดค่าธรรมเนียมซื้อขายและจํานอง เฉพาะที่ดินและอาคารพาณิชย์เท่านั้น ส่วนโรงเลี้ยงสัตว์ โรงเพาะเห็ด โกดังเก็บสินค้า อาคารสํานักงาน หรือโรงงาน หรือที่ดินเปล่า แม้ขายรวมกันก็ไม่อยู่ในหลักเกณฑ์ได้รับลดค่าธรรมเนียมแต่อย่างใด
      • นาย พ ขายที่ดินพร้อมบ้านแถวให้แก่นาง ม โดยมีราคาซื้อขายและราคาประเมินทุนทรัพย์ 2,900,000 บาท และมีวงเงินจํานอง 3,100,000 บาท กรณีดังกล่าวอยู่ในหลักเกณฑ์ได้รับลดค่าธรรมเนียม เฉพาะกรณีซื้อขาย ส่วนกรณีจํานองไม่ได้รับลดค่าธรรมเนียม
      • นางสาว ย ขายอาคารพาณิชย์ให้แก่นาย ร โดยมีราคาซื้อขายและราคาประเมินทุนทรัพย์ 3,100,000 บาท และมีวงเงินจํานอง 3,200,000 บาท กรณีดังกล่าวไม่อยู่ในหลักเกณฑ์ได้รับลดค่าธรรมเนียม ทั้งกรณีซื้อขายและกรณีจํานอง

            ทั้งนี้ กรณีซื้อขายอสังหาริมทรัพย์อื่น ๆ ในสัญญา โดยมีส่วนที่ไม่ได้อยู่ในหลักเกณฑ์ ตามกฎกระทรวงฯ รวมอยู่ด้วย และมีการจํานองที่สืบเนื่องจากการซื้อขายตามมาตรการดังกล่าวในคราวเดียวกันให้คํานวณวงเงินจํานองในส่วนที่ไม่ได้รับลดค่าธรรมเนียมโดยวิธีเทียบบัญญัติไตรยางค์ ตามอัตราส่วนของราคาประเมินทุนทรัพย์ที่อยู่ในหลักเกณฑ์

6. การเก็บภาษีอากร 

  • เรียกเก็บภาษีอากรตามปกติ

7. ประเภทการจดทะเบียน

7.1 การจดทะเบียนประเภทขาย

    • ขายทอดตลาด และขายตามคําสั่งศาล ได้รับลดค่าธรรมเนียม
    • ส่วนการจดทะเบียนประเภทขายเฉพาะส่วน ขายฝาก โอนชําระหนี้ โอนชําระหนี้จํานอง หรือกรรมสิทธิ์รวมมีค่าตอบแทน ไม่ได้รับลดค่าธรรมเนียม

7.2 การจดทะเบียนประเภทจํานอง

    • การจดทะเบียนจํานองต้องสืบเนื่องมาจากการซื้อขายอสังหาริมทรัพย์ตามมาตรการนี้
    • กรณีได้มาโดยทางอื่น เช่น รับให้หรือรับมรดกแล้วนํามาจํานองไม่ได้รับลดค่าธรรมเนียม

8. การหมายเหตุตามมาตรการ

  • เพื่อให้ทราบว่าเป็นการลดค่าธรรมเนียมตามมติคณะรัฐมนตรีดังกล่าว
  • ในการจดทะเบียนซื้อขาย จึงให้พนักงานเจ้าหน้าที่ระบุข้อความไว้ที่มุมบนด้านขวาของคําขอ หนังสือสัญญาขาย และใบเสร็จรับเงิน ว่า “การจดทะเบียนรายนี้ได้รับลดหย่อนค่าธรรมเนียมเหลือร้อยละ 1 ตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 20 ธันวาคม พ.ศ. 2565”
  • ส่วนการจดทะเบียนจํานองให้ระบุข้อความไว้ที่มุมบนด้านขวาของคําขอ หนังสือสัญญาจํานอง และใบเสร็จรับเงิน ว่า “การจดทะเบียนรายนี้ได้รับลดหย่อนค่าธรรมเนียมเหลือร้อยละ 0.01 ตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 20 ธันวาคม พ.ศ. 2565